Γράφει ο Ραφαήλ Κριτούλης (ηθοποιός – τραγουδιστής – musical performer).
Συνδεθείτε μαζί του στο Instagram και στο Facebook.
Η υποκριτική και το τραγούδι ως μέσο για να ερωτευτείς τη ζωή
Το παρελθόν
Η επαφή μου με το τραγούδι και τη μουσική υπήρξε από τα παιδικά μου χρόνια. Παρόλο που στο σπίτι μου δεν άκουγες ποτέ κανέναν να τραγουδάει, υπήρχε πάντα η ανάγκη να εκφράσω συναισθήματα μέσω του τραγουδιού – που δεν μπορούσα με λόγια – και το καταφύγιο μου ήταν το σχολικό λεωφορείο. Κάθε φορά που γυρνούσαμε από το σχολείο στο σπίτι ο οδηγός ήθελε να μας πνίξει έναν-έναν γιατί καθ’ όλη τη διάρκεια της διαδρομής τραγουδούσαμε τα σουξέ της εποχής (!) που ακούγαμε από το ραδιόφωνο, τα οποία ήξερα όλα απέξω κι ανακατωτά. Νομίζω τότε άκουσα τα πρώτα θετικά σχόλια για τη φωνή μου, ωστόσο, πάντα είχα στο μυαλό μου ότι για να τραγουδήσεις πρέπει να είσαι κάποιο εξαιρετικό ταλέντο και εγώ είχα χτίσει ήδη στο μυαλό μου καριέρα δικαστή-καθηγητή-ψυχολόγου για το μέλλον μου, οπότε το τραγούδι φάνταζε εκτός ύλης.
Και να σου που χτυπάει την πόρτα η εφηβεία και έρχεται το ροκ, το μέταλ και οι ορμόνες στα κάγκελα. Ξαφνικά ο μικρός Ραφαήλ έχωνε το κεφάλι του κάτω από ένα μαξιλάρι, για να μην ακούγεται και φάει παρατήρηση από τη στριμμένη γειτόνισσα, και έσκουζε τα αγαπημένα του τραγούδια σα να μην υπάρχει αύριο. Μοναδικό συναίσθημα, πρωτόγνωρο. Ελευθερία. Όταν μπήκα σε μπάντα και ξεκίνησαν οι πρώτες συναυλίες, το συναίσθημα αυτό πολλαπλασιάστηκε. Για πρώτη φορά ένιωσα τι σημαίνει να υπάρχεις και, ακόμη πιο σημαντικό, τι σημαίνει να θες να υπάρχεις. Όλα τα άλλα φάνταζαν βαρετά και λίγα.
Το 2017 είχα ξεκινήσει μαθήματα φωνητικής με την πρώτη μου δασκάλα, τη Λία. Ήταν Ιούλιος. Μαθαίνω από την ίδια ότι γίνεται ακρόαση για τους Άθλιους (μιούζικαλ που εν τέλει δεν ανέβηκε ποτέ) και με παροτρύνει να πάω. Της λέω δεν έχω καμία σχέση με το θέατρο, θα με φάνε λάχανο. Εν τέλει με πείθει, καταφέρνω να κλείσω εκπρόθεσμα τη θέση μου για την οντισιόν, στην οποία πάω, φτάνω μέχρι την τέταρτη φάση και κόβομαι. Πλερέζες. Μέχρι που μετά από λίγους μήνες η ίδια παραγωγή με ζητάει για ένα άλλο μιούζικαλ καθώς οι Άθλιοι δεν θα ανέβαιναν τελικά. Αυτό το μιούζικαλ τύχαινε να είναι το αγαπημένο μου, το Jesus Christ Superstar. Νομίζω έως και σήμερα δεν έχω ξαναχαρεί πιο πολύ στη ζωή μου. Και εκεί είναι που μπαίνει στο παιχνίδι η υποκριτική.
Ξεκινήσαμε τις παραστάσεις στο Jesus και είχα εκστασιαστεί. Παρόλο που είχα αρκετή εμπειρία από τη μουσική σκηνή, η θεατρική σκηνή φαινόταν κάτι εξωπραγματικό, σαν ένα παράλληλο σύμπαν με δικούς του κανόνες, δικούς του κινδύνους, δικές του ηδονές. Έτσι ανέκυψε η ανάγκη να σπουδάσω, αυτήν την παράξενη, μυστικιστική τέχνη που λέγεται υποκριτική, χωρίς να έχω την παραμικρή ιδέα για το πού θα κατέληγε αυτό το εγχείρημα. Και κατέληξε στη σπουδαιότερη συνειδητοποίηση: δεν έχω την παραμικρή ιδέα για τον εαυτό μου.
Το παρόν
Η υποκριτική, όπως και κάθε μορφή τέχνης, σε οδηγεί ακαριαία σε ενδοσκόπηση και αναμέτρηση με τον εαυτό σου. Ένα από τα πιο συγκλονιστικά πράγματα που ανακάλυψα είναι ότι από την εφηβική μου ηλικία μέχρι και πριν από κάποια χρόνια δεν άφηνα τον εαυτό μου να κλάψει. Μου ήταν αδύνατον να κλάψω, ό,τι κι αν συνέβαινε. Το θέατρο με βοήθησε να ξανακλάψω μετά από σχεδόν μια δεκαετία, να έρθω σε επαφή με το παιδί, το οποίο είχα καταπιέσει και κρύψει βαθιά μέσα μου και να αποδεχθώ κομμάτια του εαυτού μου τα οποία φοβόμουν. Το θέατρο με έκανε να μισήσω και να ξαναγαπήσω τον εαυτό μου, να βρω ενδιαφέρον σε πτυχές της ζωής που αγνοούσα παντελώς, να ανακαλύψω τι σημαίνει να ζεις το εδώ και τώρα, να επικοινωνώ με τον άλλον άνθρωπο και να είμαι ευάλωτος. Κάτι που από την πρώιμη κιόλας παιδική μου ηλικία έμαθα ότι είναι θανάσιμο αμάρτημα. Όταν είσαι ευάλωτος, σε πατάνε κάτω, σε εξαφανίζουν. Έλα που τελικά ισχύει το αντίθετο. Στην ευαλωτότητα και στα ελαττώματα κρύβεται η μεγαλύτερη δύναμη. Μόνο όταν είσαι ευάλωτος, ερωτεύεσαι. Μόνο όταν είσαι ευάλωτος, ζεις.
Η ζωή είναι μια ατέρμονη αναμέτρηση με τον θάνατο. Σε μια ζωή ζούμε αμέτρητους μικρούς θανάτους και τον μεγάλο, όσο και να προσπαθούμε, δεν πρόκειται να τον κερδίσουμε. Μπορούμε όμως να κερδίσουμε τη ζωή. Και η τέχνη σ’ αυτή τη μάχη είναι σύμμαχος μας. Ίσως και ο μόνος.