1936 σαν σήμερα…
Γεννήθηκε στα Ανώγεια της Κρήτης ο Νίκος Ξυλούρης – ο «Ψαρονίκος» όπως ήταν το παρατσούκλι του ή «Αρχάγγελος της Κρήτης» όπως συνηθίζεται να αποκαλείται από τότε που η Τζένη Καρέζη τον «βάπτισε» έτσι… ήταν καλοκαίρι του 1973 όταν συμμετείχε στην παράσταση «Το μεγάλο μας τσίρκο» στο θέατρο Αθήναιον με πρωταγωνιστές τον Κώστα Καζάκο και την Τζένη Καρέζη. Ο Ξυλούρης ξεσήκωνε τον κόσμο, που σχημάτιζε ουρές και η μεγάλη πρωταγωνίστρια τον άκουγε τη φωνή του και έλεγε:
Αυτός ο άνθρωπος είναι μαγικός…έχει μια αρχαγγελική μορφή.
Ο Νίκος Ξυλούρης, με τη λύρα του στα χέρια από παιδί, βοήθησε ώστε η Κρητική παραδοσιακή μουσική να αγαπηθεί από όλον τον κόσμο. Η γνωριμία του με τον Γιάννη Μαρκόπουλο και τον Σταύρο Ξαρχάκο στάθηκε καθοριστικός παράγοντας για μια πορεία γεμάτη διαχρονικές επιτυχίες. Τις ημέρες της εξέγερσης του Πολυτεχνείου η φωνή του στα «Πότε θα κάνει ξαστεριά» και «Μπήκαν στην πόλη οι οχτροί» αποτέλεσε σφραγίδα. Το 1976 του απονεμήθηκε από την Γαλλική Μουσική Ακαδημία Charles Cross το πρώτο βραβείο στην κατηγορία Διεθνούς Λαϊκής Μουσικής για την ερμηνεία του στα «Ριζίτικα». Τα τραγούδια που αγαπήθηκαν με τη χαρακτηριστική του φωνή πολλά: «Φιλεντέμ», «Μεσοπέλαγα αρμενίζω», «Την εικόνα σου – Χρώματα κι Αρώματα», «Χίλια μύρια κύματα», «Γεια σου χαρά σου Βενετιά», «Ήτανε μια φορά» και τόσα ακόμη.
Νέος σε ηλικία και στην ακμή της καριέρας του διαγνώστηκε με καρκίνο στους πνεύμονες με μετάσταση στον εγκέφαλο και στις 8 Φεβρουαρίου του 1980 σε ηλικία 43 ετών κατέληξε.